Details

Autor(en) / Beteiligte

• Lešić-Thomas, Andrea

Titel

Moj stric Josip, njegov Aleksa Šantić, i prokletstvo lijepe provincije

Ist Teil von

• Novi izraz, 2019 (73-74), p.130-138

Ort / Verlag

P.E.N. Centar Bosne i Hercegovine

Erscheinungsjahr

2019

Link zum Volltext

Quelle

Alma/SFX Local Collection

Beschreibungen/Notizen

• Kako su to primijetili Gordana Muzaferija i Dejan Đuričković, Josip Lešić je u bosanskohercegovačkoj književnosti bio rodonačelnik žanra romansirane biografije, odnosno biografskog romana. U vrijeme kada su Muzaferijin i Đuričkovićev tekst nastajali, bile su objavljene tri Lešićeve knjige koje bi se mogle smatrati pripadajućim tom žanru (ili opsegu podžanrova), sve tri objavljene za Lešićeva života: Aleksa Šantić: roman o pjesniku (Sarajevo: “Veselin Masleša”, 1988), Anđeli milosrđa (Sarajevo: “Veselin Masleša”, 1990), o Paulini Irby, i U traganju za nestalim pjesnikom: Josip Sibe Miličić (Sarajevo: “Veselin Masleša”, 1991); 2006. godine tim se trima knjigama pridružila i Vještina umiranja (Sarajevo: “Omnibus”, 2006), posthumno objavljeni roman o Jakovu Šantiću, Aleksinom mlađem bratu; Moj Silvije, roman o Silviju Strahimiru Kranjčeviću, kao i nedovršeni roman o Jovanu Steriji Popoviću, postoje kao dio Lešićeve rukopisne ostavštine. Već i ta četiri objavljena romana pokazuju raznolikost pristupa koje je Lešić imao prema predmetima svog romansijerskog rada. Aleksa Šantić je puno bliži romansiranoj biografiji nego čistom (fikcijskom) romanu, i njegov je narativni tekst čak i grafički podijeljen na romaneskne (premda arhivskom i književnom građom inspirisane) dijelove, koji imaginiraju unutarnja stanja svog glavnog lika i njegov intimni doživljaj svijeta (kako u sasvim privatnim trenucima, tako i u časovima velikih društvenih previranja kojima je Aleksa Šantić bio svjedok), i publicističko‑biografske dijelove, koji se dobrim dijelom sastoje od navoda iz arhivske građe (prepiske, novinskih tekstova, zvaničnih dokumenata, književnih kritika i tako dalje) i koji (iako Lešić, kako to primjećuje i Đuričković, ne nudi akademski aparat fusnota i bibliografskih referenci ) pažljivom i radoznalom čitatelju mogu biti sasvim dovoljan putokaz za identifikaciju izvora. dobar dio čara te knjige leži u razigranosti međuodnosa ta dva pristupa (fikcionaliziranog i faktografskog), uvjerljivosti kojom Lešić od istorijskih ličnosti stvara potresne, dirljive i zavodljive književne likove, te sigurnosti s kojom nas vodi kroz građu koja je nadahnula njihov nastanak...