Details

Autor(en) / Beteiligte

• Memiş, Olcay Besnili

Titel

Küresel İklim Değişikliğinin İşgücü Piyasasına Etkisi: Türkiye'De İşsizlik Üzerine Ampirik bir Değerlendirme

Ort / Verlag

ProQuest Dissertations & Theses

Erscheinungsjahr

2022

Link zum Volltext

• ProQuest

Quelle

ProQuest Dissertations & Theses A&I

Beschreibungen/Notizen

• Küresel olarak olağan hava koşullarındaki değişimi niteleyen iklim değişikliği, özellikle sosyo-ekonomik açıdan ortaya çıkardığı sonuçlar ve sorunlar itibariyle, çağımızın en önemli gündem maddelerinden biri haline gelmiştir. Bu çalışmada; ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel birçok alanı etkileme potansiyeline sahip iklim değişikliğinin özellikle ekonomik gerekçeleri, çalışma yaşamı ve işgücü piyasaları üzerine etkileri incelenmiştir.Çalışmada öncelikle, iklim değişikliğine ilişkin kavramsal ve kuramsal tartışmalara yer verilmiştir. Bu bağlamda ekonomik büyüme, belirsizlik ve eşitsizlik iklim değişikliğinin temel unsurları olarak belirlenmiştir. İklim değişikliğine ilişkin yaklaşımlar ise hem genel kabul görmüş ana akım ekonomi görüşlerine dayanan ortodoks, hem de ekonomik olguları ve olayları tamamen farklı bir açıdan açıklamaya çalışan heterodoks ekonomik görüşler çerçevesinde tartışılmıştır. İklim değişikliğinde etkili temel sosyo-ekonomik gerekçeler ise serbestleşme, üretim biçiminin değişimi, hızlı nüfus artışı ve kentleşme, artan enerji talebi ve artan tüketim başlıkları altında tartışılmıştır.Gerek iklim değişikliği gerekse iklim değişikliği ile mücadeleyi temsil eden yenilenebilir enerjiye geçiş, işgücü piyasasının işleyişini değiştirmektedir. Buna göre, iklim değişikliğinin yarattığı ve yok ettiği yeni işler ve meslekler işsizlik bağlamında sorgulanmış; işgücü piyasalarını ilgilendiren ücret, işgücü verimliliği, işgücünün akıcılığı ve göç, çalışma ilişkileri ile iş sağlığı ve güvenliği alanında ortaya çıkan değişimler değerlendirilmiştir. Nitekim, iklim değişikliğinin doğrudan etkilerine ve mücadele bağlamında oluşan koşullara uygun politikalar geliştirilip uygulanmazsa işgücü piyasasında işsizlik oranlarının artacağı düşünülmektedir.İklim değişikliği ile mücadele, karbon salımının azaltılması ve değişen iklim etkilerine uyum bağlamında tanımlanmaktadır. Bu nedenle iklim değişikliği ile mücadelede genel olarak azaltım ve uyum politikaları öne çıkmaktadır. Ancak konu gereği bu çalışmada, çeşitli biçimlerdeki işgücü piyasası politikalarına ağırlıklı olarak yer verilmiştir.Türkiye, coğrafi konumu nedeniyle iklim değişikliğinden en fazla etkilenecek ülkeler arasında yer almasına rağmen, iklim değişikliği ile mücadelede henüz yeterli ilerleme sağlayamamıştır. Dolayısıyla, Türkiye işgücü piyasasının iklim değişikliğinin etkilerine açık olduğu söylenebilir. Ancak bu konuyla ilgili araştırmalar oldukça sınırlıdır. Bu nedenle çalışmanın amacı, Türkiye’de iklim değişikliğinin işgücü piyasasına etkilerini özellikle işsizlik bağlamında araştırmaktır. Bu kapsamda, Türkiye’de 1990-2019 yılları arasında hem iklim değişikliğinin hem de yenilenebilir enerjinin işsizlik üzerindeki etkisini inceleyen iki model tasarlanmıştır. Araştırmada, bağımlı değişken olarak işsizlik, bağımsız değişkenler olarak karbon salım, sıcaklık, GSYİH, kentsel nüfus, yenilenebilir ve yenilenmeyen enerji tüketimi verileri kullanılmıştır. Yöntem olarak zaman serilerinden faydalanılmış, değişkenlerin aynı dereceden durağan olmalarına gerek duyulmaksızın kullanılabilen ARDL testi uygulanmıştır. İklim değişikliğinin işsizlik üzerindeki etkisini kesin bir biçimde belirlemek mümkün olmamakla birlikte elde edilen bulgular, Türkiye’de işsizlik ile karbon salımı arasında uzun dönemli bir ilişki olduğunu göstermektedir. Ancak, halihazırda devam eden karbon yoğun yatırımlar, işsizliği azaltıyor olsa da yoğun karbon salımı daha fazla iklim değişikliği anlamına gelmekte ve dolayısıyla çevresel ve toplumsal bağlamda uygulanabilir kabul edilmemektedir. Bu anlamda, Türkiye’nin belirli bir yol aldığı yenilenebilir enerji yatırımlarının mevcut çevresel ve toplumsal sorunlara bir çözüm olacağını söylemek mümkündür. Aynı şekilde, araştırmanın sonuçları yenilenebilir enerji tüketiminin yenilenmeyen enerji tüketimine göre Türkiye’de işsizliği daha fazla azalttığını doğrulamaktadır. Bu anlamda, bir yandan yenilenebilir enerji yatırımlarını artırmak ve yenilenmeyen enerji kaynaklarından vazgeçmek, diğer yandan ise yeni oluşan karbon düşük işlere uyumu sağlamak için işgücü piyasası politikaları uygulamak Türkiye’de iklim değişikliği ile mücadelede esas yaklaşım olmalıdır.