Details

Autor(en) / Beteiligte

• Yücel, Hilal Gürbüz

Titel

Saf Organik sıvıların Ve Ham Petrol fraksiyonlarının Viskozitelerinin saptanmasında Yeni yöntemler

Ort / Verlag

ProQuest Dissertations Publishing

Erscheinungsjahr

1998

Link zum Volltext

• ProQuest

Quelle

ProQuest Dissertations & Theses A&I

Beschreibungen/Notizen

• Saf organik sıvılann (C4-C94) ve ham petrol sıvılannın (C5-C13) 1 atmosfer basınç altında viskozitelerinin hesaplanması için yeni bagıntılar geliştirilmiştir. Saf organik sıvılar için Enskog'ıırı sen kareler için elde etmiş olduğu denklemler ile yan der Waals tarafından gazlar için verilen, daha sonra Pitzer tarafından sıvılara uyarlanan karşılıklı haller prensibinden birlikte yararlanılacak yarı ampirik bagıntılar geliştirilmiştir. Saf organik sıvılann kanşımı olarak tammlanabilecek ham petrol sıvılarında ise viskoziteyi yoğunlugun (veya özgü) ağırlığın) fonksiyonu olarak bulan ampirik bagıntılar geliştirilmiştir. Saf organik sıvı viskoziteleri için geliştirilen yarı ampirik yöntem ham petrol sıvılanna da uygulanmıştır. Yan ampirik yaklaşımda, ham petrol sıvılannın viskozitelerinin hesaplanrnasında tek bir bağmn yerine hidrokarbon türlerine (PIANCm parafın, isoparalin, aromatik, naftanik ve olefin) bağlı olarak farklı bağıntılar oluşturuldugunda daha az hatalı sonuç veren bagıntılar elde edilebilmiştir. 1998 yılı yarısı da dahil olmak üzere konu ile ilgili yayınlanmış literatürde Enskog sert kürc modeli ve karşılıklı haller prensibinin birlikte kullanılarak saf sıvı veya sıvı kanşımlannın viskozitelerinin hesaplandığı bir yönteme rastlanmamıştır. Benzer şekilde PIANO bileşiminin çok bileşenli organik sıvı kanşımlarının viskozite-yoğunlulc ilişkilerinde doğrudan ya da dolaylı yer aldığı korelasryonlar tespit edilememiştir. Ampirik yaklaşımda, hafif ve orta agırlıkta 75 saf organik sıvının deneysel viskozite değerlerini 1 atmosferde donma noktası ile normal kapama noktası sıcaklık aralığında bulabilmek amacıyla Andrade eşitliğine benzer bir yöntem uygulanmıştır. Bu metod çerçevesinde, deneysel viskozite-sıcaklık tablolan ile kritik özellikler kullanılarak, viskoziteyi indirgenmiş sıcaklığın fonksiyonu olarak veren bağıntılar, her saf organik sıvı için ayrı ayrı regresyon analizi uygulanarak bulunmuştur. Bu işlem 21 n-alkan ve isoalkan, 16 alken ve alkadien, 21 aromatik hidrokarbon ve 17 sikloalkan yapısındaki saf hidrokarbona uygulanmıştır. Ortalama mutlak hatalar alkanlar (C4-C20) için % 1.60, alkenler (C4-C18) için % 1.00, aromatik hidrokarbonlar (C6-C22) için % 2.42 vc sikloalkanlar (C5-C18) için % 1.14 olarak bulunmuştur. 75 saf organik sıvı için ortalama mutlak hata ise % 1.60' dır. Yarı ampirik yaklaşımda, 75 organik çok atomlu saf sıvı ile aynı şarılardaki tek atornlu organik sıvınm indirgenmiş viskoziteleri arasındaki farklar, Enskog sert 'türe modeli vc karşılıklı haller prensibi birlikte kullanılarak geliştirilen yeni bir yöntemle fark fonksiyonları kullanılarak hesaplanmıştır. Oluşturulan dört ayrı korelasyon (alkan, alken, aromatik ve sikloalkan) ile kabul edilebilir hata düzeyinde viskoziteler hesaplanabilmektedir. Hesaplanan yan ampirik viskozite değerleri 0.45<Tr<0..80 aralıgında deneysel verilerle Icarşdaştmlaralc, ortalama mutlak hatalar alkanlar için % 2.63, alkenler için % 2.76, aromatik bidrokarbonlan için % 4.09 ve sikloalkanlar için ise % 6.51 olarak bulunmaktadır. 75 saf organik sıvı için ortalama mutlak hata ise % 3.95'dir. Çalışma çerçevesinde, ağır hidrokarbonlann viskozite-sıcaklık ilişkileri incelenmiş ve Andrade eşitliğine benzeyen, birinci ve ikinci dereceden sıcaklığın fonksiyonu olan ampirik bağmular bulunmuştur. Ortalama mutlak hatalar birinci dereceden denklemle 56 alkan (C10 - C94) için % 3.78, 5 alken (C10 - C28) için % 5.14 , 89 aromatik hidrokarbon (C13-C39) için % 4.67 ve 25 sikloalkan (C14 - C25) için % 5.57 olarak bulunmuştur. Ikinci dereceden denklemle ortalama mutlak hatalar sırasıyla % 0.34, % 0.92 , % 0.30 ve % 0.39 olarak azalmıştır. 175 saf hidrokarbon (C10 - C94) için ortalama mutlak hatalar ise birinci dereceden denklemle % 4.54 ve ikinci dereceden denklemle % 0.34 olarak bulunmuştur.