Details

Autor(en) / Beteiligte

• Öksüz, Hikmet
• Emır, Badegül Can

Titel

Kültür Devriminden "Büyük Terör" e: Çön Taş'taki Siyasi Katliam

Ist Teil von

• Gazi Akademik Bakis Dergisi, 2020-01, Vol.14 (27), p.279-307

Ort / Verlag

Ankara: Professor Dr. Hale Sivgin

Erscheinungsjahr

2020

Quelle

Worldwide Political Science Abstracts

Beschreibungen/Notizen

• Sovyetler Birliǧi tarihinde 1937-1938 yılları İosif Stalin rejimi ve beraberinde gelen bir karalama politikasının eşlik ettiǧi "Büyük Terör"yıllarına denk düşer. "Büyük Terör", kendi ideolojik fikirlerini yerleştirmek isteyen sosyalist iktidarın meşruiyetini pekiştirme, siyasi muhalifleri ortadan kaldırma, kültür devrimini ve sosyo-ekonomik yenilikleri kabul ettirme ve bu yeniliklerin başarısız sonuçlarını ört bas etme gayesiyle tüm ülkede sözde karşı devrimci faaliyetlerin önüne geçmek için yürüttüǧü bir baskı politikasıdır. Baskı, 1937-1938 yıllarında zirveye ulaşır ve ibre, milliyetçi kabul edilen, Sovyet ideolojisini benimsemiş pek çok devlet adamı, aydın, ideolog, asker ve sıradan halka kadar Sovyetlerin söz konusu tarihsel sürecine tanıklık eden tüm sosyal gruplara çevrilir. "Büyük Terör", 00447numaralı emir çerçevesinde "Önceden Kulak1 Olarak Fişlenmişlerin, Aǧır Suçluların ve Diǧer Anti-Sovyet Yanlılarının Cezaya Çarptırılmaları Operasyonu Hakkında"adlı emirle SSCB Cumhuriyetlerin tüm bölgelerine olduǧu gibi Kırgızistan'a da uzanır. Şair, yazar, gazeteci, din adamı, ideolog, siyasetçi ve eǧitim görmüş her sınıftan insan baskıdan nasibini alır. Özellikle Kırgızistan'a sosyalist milli bir devlet kimliǧi kazandırmaya çalışan nitelikli 137 aydın; Türkçü, Turancı, İslamcı, halk düşmanı ve ajan nitelemesiyle öldürülür. Bu insanların kimlikleri ve akıbetleri ancak yıllar sonra, Bişkek'in 20kilometre güneydoǧusundaki Çön Taş tepesinde toplu bir mezarın bulunmasıyla ortaya çıkar. Çalışmada "Büyük Terör"ün nedenleri, hedefleri ve bu olayı tetikleyen itici güçler incelenmiş; planlı bir eylem olarak devlet tarafından maksatlı ve katı bir şekilde yürütülen "Büyük Terör"ün Kırgızistan'a nasıl uzandıǧı, Çön Taş'taki siyasi katliamı nasıl beslediǧi ele alınmıştır. Yazılı dokümanların analizi yoluyla ulaşılan bulgu ve yorumlamalar ekseninde "Büyük Terör"ün arka planı ve Çön Taş katliamını hazırlayan sosyo-kültürel zemin deǧerlendirilmiştir.