Details

Autor(en) / Beteiligte

• Wagner, Izabela

Titel

KARIERA NAUKOWA W POLSCE. CZY OBECNY MODEL SPRZYJA WYLANIANIU I AWANSOWANIU 'NAJLEPSZYCH' NAUKOWCÓW? 1/SCIENTIFIC CAREERS IN POLAND. IS THE CURRENT MODEL CONDUCIVE TO THE SELECTION AND ADVANCEMENT OF THE 'BEST' SCIENTISTS?

Ist Teil von

• Przegląd socjologiczny, 2014-07, Vol.63 (3), p.39

Ort / Verlag

Lódz: Lódzkie Towarzystwo Naukowe

Erscheinungsjahr

2014

Quelle

Sociological Abstracts

Beschreibungen/Notizen

• Artykul poddaje analizie przemiany modeli karier wyksztalcane w efekcie dynamicznych zmian, jakim jest poddane polskie srodowisko naukowe. Rama tych mechanizmów sa tendencje obserwowane w krajach rozwinietych (USA i Francja), w których nauka funkcjonuje wedlug specyficznego dla kazdego z tych panstw systemu. Analiza przypadku polskiego wskazuje na konkretne zapozyczenia z obu tych systemów i stworzenie modelu hybrydowego. Kontekst funkcjonowania tego modelu powoduje, iz selekcje, którym sa poddani mlodzi naukowcy, wspieraja osoby o odmiennym profilu, niz jest to pozadane w klasycznym modelu pracy naukowej. Glówna analiza skupia sie na przypadku wiekszosci naukowców dzialajacych w naukach przyrodniczych i parajacych sie badaniami podstawowymi, jednak rezultaty tejze analizy moga byc aplikowane w przypadkach karier realizowanych w innych dziedzinach nauki. W artykule wykorzystane zostaly narzedzia socjologii pracy, a perspektywa z zakresu socjologii wiedzy postrzegajaca Naukejako dzialalnosc ludzka o cechach specyficznych zapozyczona jest od Ludwika Flecka. Konkluzja wykazuje sprzecznosci pomiedzy promowanym przez wladze modelem zbudowanym na konkurencji i indywidualnym postrzeganiu dorobku, w którym uwaga konkurujacych skupiona jest na zebraniu jak najwiekszej ilosci punktów i przetrwaniu w systemie typowym dla swiata freelancerów, a wiec polegajacym na samofinansowaniu wlasnej posady i indywidualnym (lub w ramach grupy partnerskiej) zdobywaniu srodków na wykonywanie swej profesji. Analiza socjologiczna wykazuje, iz tego typu warunki pracy sa nieadekwatne do wymagan pracy naukowej, która powstaje jako wynik dzialalnosci zespolowej, w grupie osób darzacych sie bezgranicznym zaufaniem, szacunkiem i nie bedacych w relacji konkurencji. Ponadto stabilnosc dobrych zespolów gwarantuje wysokie efekty pracy, ale w obecnym systemie stale kontrakty pracy sa postrzegane jako przezytek nieefektywnej przeszlosci. Jest to wyraz braku wiedzy i niezrozumienia specyfiki pracy naukowej przez decydentów. / Article examines transformations of career models that emerged as result of dynamic changes This article examines transformations of career models that have emerged as result of the dynamic changes taking place inside the Polish scientific community. The mechanisms in question have evolved in relation to particular trends observed in developed countries, where scientific activities are framed by locally-specific systems. Two such cases are analyzed: the United States and France, and compared with the Polish case. The Polish case study demonstrates concrete borrowings from both the US and French systems. As a result, Poland constitutes a hybrid model. As a consequence, in the context in which this model operates it promotes the selection of young scientists having a different personality profile than the one sought after in the classical model of scientific activity. The main analysis focuses on the majority of contemporary scientists who are working in the natural sciences and engaged in basic research projects - but results of the analysis can be applied to career development in any scientific discipline. The article employs the tools of sociology of work and the approach to science as a human activity borrowed from Ludwik Fleck's works. The conclusion shows the contradictions in the model promoted by the authorities, based on competition even among members of the same team and an individual perception of achievement, where the focus is on collecting points and survival strategy is the main goal of each researcher. This strategy is typical for the world of freelancers, where people self-finance their own employment and search individually for the financial support necessary to perform their profession. Sociological analysis shows that such working conditions are inadequate for scientific work, which typically develops as a result of a teamwork among groups of people who deeply trust each other, have profound mutual professional respect and are not competition-focused relationships. In addition, the stability of good research teams ensures the high quality effects of their work. However, in the current system long-term contracts are perceived as an inefficient relic of the past (mainly reserved for almost-retired professionals). This is a sign of a lack of knowledge and a deep misunderstanding on the part of decision makers of the specificity of scientific work.