Details

Autor(en) / Beteiligte

• Yurtsever,Mehmet Murat
• Demir,Abdullah

Titel

Yûnus Emre, Niyāzī-i Mıṣrī ve İsmāʿīl Ḥaḳḳī Bursevī’de Türk tasavvuf şiirine özgü mażmūn arayışları

Ist Teil von

• Cumhuriyet ilahiyat dergisi, 2019-12, Vol.23 (2), p.693-714

Ort / Verlag

Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi

Erscheinungsjahr

2019

Link zum Volltext

Quelle

Alma/SFX Local Collection

Beschreibungen/Notizen

• Tasavvuf şiiri olsun divan şiiri olsun her iki şiirimizin de birçok ulusun şiiri gibi evrensel cazibesi ve klasik değeri vardır. Her iki zümrenin şairi de Türk toplumunda evvelce var olan potansiyelden güç alarak, her bir ferdin ayrı ayrı şuur düzeyini yükseltmiş, erdemli bir toplum yaratmıştır. İki şiir arasında bir farktan söz edilecekse eğer, o da divan şiirinin statik; tasavvuf şiirinin ise divan şiirine nispetle daha dinamik oluşudur. Divan şiirinin kendine özgü bir nazım dünyası olduğu gibi tasavvuf şiirinin de farklı manâ ve mefhumlarla şekillenen bir duygu evreni vardır. Divan şiirinde zekâya dayalı zevk ve hayal; tasavvuf şiirinde ise sezgiye dayalı ilham ve varidat söz konusudur. Bunlar bazen teşbih, bazen mecaz, bazen istiarelerle şiirleşir; nazım olur, giderek birer mażmūna dönüşür. Bugüne kadar mażmūn denildiğinde ilk akla gelenin divan şiiri olması, tasavvuf şiirine özgü mażmūnları geride bırakmıştır. Oysa tasavvuf şiiri de mażmūnları bakımından hayli ilgi çekici, bir o kadar da zengindir. Tasavvuf edebiyatına ait terimler, adı terim olsa da şiirde her biri birer hâl, makam veya tecrübedir. Bu nedenle terim olarak nitelediğimiz tasavvuf şiirine ait pek çok kavram; telmih, teşbih ve mecaz içinde yer alıp birer mażmūn olabilir. Üç başlık altında ve üç mutasavvıf şairimizin beyitleriyle örneklendirebileceğimiz yazımızın amacı, Türk tasavvuf şiirinin divan şiirinden bağımsız zengin bir mażmūn kadrosunun varlığına dikkat çekmektir. Türk tasavvuf şiirine ait mażmūnlar konusu, bugüne kadar fazlaca değinilmemiş olması bakımından önemli sayılmalıdır.